Övladını əsil lider kimi böyütmək istəyən valideynlər üçün
Uşaqların risk etməsinə şərait yaradın:
Övladınızı itirmək qorxunuz onları həddindən artıq qorumağınıza səbəb olur. Doğrudur, uşaqları qorumaq valideynlərin borcudur, amma unutmayın ki, belə etməklə onların risk almağına mane olursunuz. Əgər uşaq çöldə oynamasa, yoldaşları ilə mübahisəsini, problemlemləri həll etməyi öyrənməsə, yetkinlik yaşında tez-tez qorxularından əziyyət çəkəcək. Valideyn övladının həyatından riski çıxarsa, böyük ehtimalla təkəbbürlü, özgüvəni olmayan lider yetişdirəcək.
Ona tez-tez kömək etməyin:
Valideynlər həmişə problem yaşayan uşaqlarına müdaxilə edir və onların problemini həll etməyə çalışırlar. Sürətli və həddindən artıq tez müdaxilə uşağın öz probleminin həllini tapa bilməyinə və yaşadığı çətinlikləri idarə etməyi öyrənməyə mane olur. Uşaqlar həmişə birinin onları xilas etməsini gözləyir: “Bacara bilməsəm, səhv etsəm, bir böyük gələcək və hər şeyi düzəldəcək. Mən də mənfi davranışımın nəticəsini görməmiş olacam” deyə düşünürlər. Bu uşağın yalnız müvəffəqiyyətli lider kimi deyil, həm də bacarıqlı bir şəxsiyyət kimi yetişməsinə mane olur.
Çox tərifləmək:
1980-ci illərdən bəri özünə inamı artırmaq məqsədi ilə “hər kəsi qazanan elan etmək” trendi başlayıb. Bu düşüncə uşaqların özlərini yaxşı hiss etməsinə səbəb ola bilər, ancaq araşdırmalar nəticəsində gözlənilməyən nəticələrin olduğu da ortaya çıxıb.
Uşaqlar valideynlərinin onları təriflədiyi kimi mükəmməl olduqlarına inanırlar.
Ətrafdakı insanlardan bu şişirdilmiş tərifi görmədikdə isə valideynlərinin obyektivliyindən şübhə etməyə başlayırlar.
Ona “Yox” deməyi öyrənin:
Uşağınız sizi həmişə çox sevə bilməz, bəzən hirslənə də bilər. Övladınızla mübahisə etdiyiniz zaman ona “Xeyr” və ya “İndi yox” deyə bilərsiniz. Bu təbii, bəzən hətta vacibdir. Beləcə uşağınız istəklərini təxirə salmağı öyrənəcək.
İdarəedən olmağa çalışmayın:
Siz onun barəsində nə qədər narahat olsanız da, övladınız öz səhvləri, düzləri ilə bir ömür yaşamaq istəyəcək. Nəzərə alın ki, sizin kimi onun da səhv etmək haqqı var.
Valideynləri olaraq buna icazə verməlisiniz. Təbii ki, öz etdiyiniz səhvləri və onun nəticələrini uşağınızın başa düşəcəyi dildə izah edərək onun müəyyən yalnışlarının qarşısını ala bilərsiniz.
Verdiyiniz nəsihətə özünüzün əməl etməməsi:
Ona verdiyiniz tövsiyyələrə, məsləhətlərə özünüz də əməl etməlisiniz. Əgər onun əsil şəxsiyyət kimi yetişməsini istəyirsinizsə, hər şeydən əvvəl özünüz nümunəvi ata-ana olmağa çalışın. Siz nə qədər ədlətli, etibarlı, dürüst insan olsanız, övladınız da bütün müsbət tərəfləri ilə sizə oxşamağa çalışacaq və beləcə siz gələcək üçün əsil lider yetişdirmiş olacaqsınız.